Donos jako gatunek literacki

Wiek dwudziesty był czasem największych zbrodni w dziejach ludzkości. Dwa zbrodnicze totalitaryzmy – narodowy socjalizm i komunizm – pochłonęły miliony ofiar. Ciężko wyobrazić sobie, by w powojennym świecie publicznie z sympatią wypowiadać się o nazizmie. Jednak po 1945 roku komuniści byli jedną z wiodących sił politycznych we Francji czy Włoszech. Przez całe dekady zachodni intelektualiści życzliwie oceniali politykę ZSRS i z uporem godnym lepszej sprawy ukrywali przed światem prawdę o sowieckich „fabrykach śmierci” – syberyjskich łagrach. Komunizm nie miał swojej Norymbergi, bowiem przypadła mu wydatna rola w zwycięstwie nad „faszyzmem”. W PRL, państwie centralnie sterowanym przez partię komunistyczną, wszystkie życiowe aktywności nabierały charakteru politycznego. Dlatego praca Siedleckiej dotyczy zarówno literatury, jak i polityki, bowiem były one ze sobą ściśle związane. Z racji, że po II wojnie światowej zainstalowano w Polsce marionetkową władzę z nadania Stalina, której społeczeństwo było przeciwne, koniecznością był masowy terror. Józef Mackiewicz powiadał, że Niemcy nas mordowali, ale sowieci ześwinili. Tworzono nowego, „sowieckiego człowieka”; potrzeba było wykonawców. „Biografie odtajnione” opowiadają o ludziach, którzy służyli pomocą w realizowaniu tego planu w Polsce „na odcinku” literatury. Autorka w niewielkim stopniu komentuje opisywane przez siebie wydarzenia i postawy, historia broni się sama.